Vier consortia zijn begin dit jaar aan de slag gegaan om nieuwe methoden te ontwikkelen voor het verduurzamen van de gebouwde omgeving. Die moet in 2050 klimaatneutraal zijn.
Meer dan 200 bedrijven en instellingen nemen deel aan vier innovatieprogramma’s voor verduurzaming van de bouw. Ze brengen zelf € 35 miljoen in. De Rijksoverheid legt daar € 40 miljoen bij. De vier consortia zijn Integrale Energietransitie Bestaande Bouw (IEBB), Helena All-Electric, WarmingUP en Future Factory.
Het eerste consortium, onder leiding van TNO, mikt op een brede mix van instrumenten om vanaf 2025 jaarlijks zo’n 80.000 woningen en gebouwen duurzaam te renoveren en vanaf 2030 zelfs 200.000. Voor een aanzienlijk deel gaat dit om het zo goedkoop en snel mogelijk toepassen van bestaande concepten. De andere drie consortia richten zich op specifieke deelgebieden. Respectievelijk gaat het om collectieve warmtesystemen (WarmingUP), gasloos bouwen (Helena All-Electric) en automatisering van het renovatieproces (Future Factory).
Warmte-opslag
WarmingUP richt zich op een zestal thema’s, die deels technisch van aard zijn, maar ook ingaan op de organisatorische en sociale aspecten. Een van de eerste resultaten is een set van criteria om locaties voor grootschalige ondergrondse warmte-opslag (in de vorm van water met een temperatuur hoger dan 40°C) te beoordelen. Dit najaar worden locaties geselecteerd, waarna de voorbereiding van een tweetal pilotprojecten wordt gestart. De demonstratiefase start in 2022.
De basistechnologie werd eerder onderzocht in onder andere het Europese project Heatstore. De vraag daarbij is vooral hoe je heet water ondergronds opslaat zonder dat warmte teveel weglekt en negatieve effecten heeft op de ondergrond. Invloed op drinkwater, bijvoorbeeld, is niet wenselijk. Bij een tuinbouwbedrijf in het Westland is een relatief kleinschalige proef gedaan, maar warmteopslag om een hele woonwijk de winter door te helpen leidt ongetwijfeld tot andere effecten. Kennis daarover moet uit de twee pilots komen, waarvoor nu locaties in onder andere Den Haag en Rotterdam in beeld zijn.
Gasloos
Helena All-Electric werd drie jaar geleden gelanceerd door Fred Verhaaren, voormalig projectmanager bij onder andere Shell en ProRail, die een groep bedrijven bijeen bracht om samen te werken aan gasloze verwarming. In 2018 rustte het een proefwoning uit met het eigen concept, dat bestaat uit een gesloten bodemenergiesysteem met een verticale bodemwarmtewisselaar die direct wordt aangesloten op een warmtepomp in het huis. Dit project leverde een aanzienlijke energiebesparing op, maar ook de nodige verbeterpunten.
Hoewel de focus van de pilots ligt op eengezinswoningen denkt Verhaaren dat het concept ook goed toepasbaar is in flatgebouwen. Gestapelde woningen geven tenslotte relatief veel warmte af aan de buren in plaats van de buitenlucht. Volgens de berekeningen van Helena All-Electric levert het dak van een flat genoeg energie om twaalf verdiepingen een heel jaar lang te voorzien van verwarming en warm tapwater.
Renovatiepaketten
De ambitie van Future Factory is het opzetten van een productiefaciliteit die jaarlijks renovatiepakketten kan opleveren voor 25.000 woningen. Die moeten zorgen voor een efficiënte verduurzaming. Omdat niet iedere woning hetzelfde is, gaat het erom de balans te vinden tussen massaproductie en maatwerk.
Er is genoeg werk voorhanden op het gebied van duurzaamheid voor ingenieurs in de bouw!!
Bron: TW.nl