Nederland koploper in watermanagement?

Nederland staat wereldwijd bekend om zijn expertise in watermanagement. Van polders en dijken tot land maken waar eens water was. Water heeft altijd plaats moeten maken voor ons, maar is nu dan eindelijk de tijd aangebroken dat wij plaats moeten maken voor water? Met uitdagingen als klimaatverandering, stijgende zeespiegels en extreme weersomstandigheden, zijn nieuwe oplossingen van groot belang.

Een korte geschiedenis

Nederland betekent letterlijk laaggelegen land; volgens het Planbureau voor de Leefomgeving ligt 26% van NL onder zeeniveau, en is 29% gevoelig voor rivieroverstyromingen. Hierdoor is het land al eeuwen bezig met zichzelf weren tegen water. Sinds de middeleeuwen zijn we bezig met het bouwen van dijken, dammen en windmolens om land te winnen en te beschermen tegen overstromingen. Een bekend voorbeeld hiervan is natuurlijk Flevoland, dat tussen 1924 en 1986 is gemaakt in de toenmalige Zuiderzee, om de omliggende gebieden te beschermen tegen overstromingen. Een ander bekend voorbeeld is het Deltaplan, dat is ontwikkeld na de Watersnoodramp van 1953; deze natuurramp heeft ons laten realiseren hoe kwetsbaar het laaggelegen Nederland nou écht is. Het was (en is) een revolutionair systeem van dammen en stormvloedkeringen dat ons tot op de dag van vandaag beschermt.

Tegenwoordig gaat watermanagement verder dan het bouwen van barrières. Het draait ook om duurzaamheid, flexibiliteit en het bovenal op het voorbereiden op een veranderend klimaat. Maar over wat voor technieken gaat het? Wat voor innovaties zijn er binnen het managen van water?

Innovatieve technieken in watermanagement

Hieronder staan een paar van die technieken beschreven.

De kracht van slimme waterkeringen

De Maeslantkering bij Rotterdam – die deel uitmaakt van de Deltawerken – is een voorbeeld van moderne technologie. Deze gigantische, beweegbare stormvloedkering sluit automatisch bij extreem hoog water, en kan vloedgolven tot 5 meter boven Normaal Amsterdams Peil (NAP) aan. Om dit indrukwekkende systeem in werking te zien, kun je op deze link klikken.

Zandmotor: werken met de natuur

De Zandmotor, gelegen aan de Zuid-Hollandse kust, is een innovatieve aanpak van water- en kustbeheer. Het is een kunstmatig aangelegde zandbank, die zich door de wind, golven en stroming richting het noorden verplaatst, en op die manier stranden en duinen een veilige breedte houdt. Normaliter wordt er namelijk om de 5 jaar zand gestort langs de kust om dit te bereiken – wat leidt tot instabiele ecosystemen – terwijl dat nu niet meer nodig is.

Waterberging in steden

Klimaatverandering brengt veranderend weer, en dus ook hevige regenval, met zich mee. Deze regenvol zorgt steeds vaker voor wateroverlast in steden, waar innovaties zoals waterdoorlatende bestrating, groene daken en ondergrondse waterbassins helpen om regenwater op te vangen. Rotterdam loopt hierbij voorop met initiatieven zoals waterbergingen, waterbuffers en waterpleinen. Waterpleinen zijn pleinen waar water tijdens hevige regenval tijdelijk wordt opgeslagen en vervolgens langzaam wegvloeit, terwijl ze bij droog weer gebruikt kunnen worden voor sport en andere vormen van recreatie.

Watermanagement en AI?

Nederland gebruikt steeds meer digitale technologieën in watermanagement. Ook in deze sector wordt AI steeds meer gebruikt, en kan het oplossingen bieden. Sensoren en AI voorspellen namelijk waterstanden en monitoren de conditie van dijken en keringen. Deze data maakt het mogelijk om snel en efficiënt te reageren op dreigende situaties, zoals stormen.

Watermanagement in de toekomst

Onze toekomst zou er wel eens heel anders uit kunnen zien door de stijgende zeespiegel. Volgens de huidige voorspellingen, zullen de rode gebieden in de onderstaande afbeelding onder water staan of riscicogebieden zijn in het jaar 2050.

Het Deltaprogramma werkt met verschillende consortia aan oplossingen voor de lange termijn om Nederland te beschermen tegen de gevolgen van zeespiegelstijging. Het gaat hierbij onder andere over het versterken van dijken kustbescherming, waarbij ook nieuwe ontwerpen voor dijken worden getest. Daarnaast gaat het over het opschalen van zandsuppleties, waarbij de natuur zelf wordt gebruikt voor het versterken van de kust. Ook wordt er gedacht aan het verbeteren van technologieën om water sneller af te kunnen voeren. Er wordt niet alleen gekeken naar de stijgende zeespiegel, maar ook naar rivierengebieden; dit zijn namelijk ook risicogebieden.

Voor de lange termijn onderzoekt Nederland meer ingrijpende oplossingen, zoals een tweede kustlijn in zee of een volledige afsluiting van rivieren. Dit is afhankelijk van de mate waarin de zeespiegel stijgt. Het Deltaprogramma biedt hierin richting met wetenschappelijke onderbouwing en scenario’s. Voor nu is er nog niet gekozen welke oplossing er toegepast zal worden; de scenario’s moeten eerst nog verder worden uitgewerkt en onderzocht.

Conclusie

Nederland is een van de koplopers in watermanagement , zowel historisch als in de toekomst. Innovatie en traditie gaan hand in hand, met projecten zoals slimme waterkeringen, natuur gebaseerde oplossingen en stedelijke waterberging. Maar we kunnen het niet meer alleen; om in de toekomst een leefbaar Nederland te hebben, moeten we samenwerken. Met elkaar, maar ook met andere landen. Klimaatverandering moet zo veel mogelijk ingeperkt worden, en er moet gewerkt worden aan oplossingen voor de stijgende zeespiegel.

Wat denk jij? Gaat Nederland het redden in de toekomst? Gaan we genoeg geïnnoveerd hebben om de stijgende zeespiegel voor te zijn?

Robert Dilber

Bronnen:

Kitech Recruitment

Informatie

Aangesloten bij